ରାବଣ ଜଣେ ଶିକ୍ଷିତ ପଣ୍ଡିତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ଅମରତାର ବରଦାନ ରହସ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମ ଦେବଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମିଳିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଅହଂକାର ହେତୁ ତାଙ୍କୁ ଜୀବନ ତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ ପଡିଲା । ଯେତେବେଳେ ମହାପାଠୀ ରାବଣ ମୃତ୍ୟୁର ଅତି ନିକଟତର ହୋଇଥିଲେ, ଭଗବାନ ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ରାବଣ ଜଣେ ଅତି ଶିକ୍ଷିତ ପଣ୍ଡିତ ଅଟନ୍ତି । ଏହି ଶେଷ ସମୟରେ ତାଙ୍କଠାରୁ କିଛି ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କର, ତା’ପରେ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ଆଦେଶ ମାନିବା ପରେ ରାବଣ ନିକଟ କୁ ଯାଇଥିଲେ ।
ରାବଣ ତାଙ୍କୁ ଏପରି ତିନୋଟି ରହସ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯାହା ସଭିଙ୍କ ଜୀବନ ପାଇଁ ଉପଯୋଗୀ ଅଟେ, ଏବଂ ଏହି ତିନୋଟି ଜିନିଷ ଜାଣି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଜୀବନକୁ ସୁଖ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧତାରେ ବିତାଇ ପାରିବେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ହେବାର ପ୍ରଶ୍ନ ନାହିଁ । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ତିନୋଟି ଜିନିଷ କେଉଁଟି ଥିଲା ।
ମହାଜ୍ଞାନୀ ରାବଣ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ର ନିକଟ ଅବସ୍ଥାର ପ୍ରଥମରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଜୀବନରେ ଶୁଭ କାମ କରିବାରେ କୌଣସି ବିଳମ୍ବ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ଏବଂ ଯଥାସମ୍ଭବ ଖରାପ କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରଖିବା ଉଚିତ୍ । ଏହା କେବଳ ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନରେ ନୁହେଁ ବରଂ ଆପଣଙ୍କ ପରିବାରର ଜୀବନରେ ମଧ୍ୟ ସମୃଦ୍ଧତା ଆଣିବ ।
ମହାଜ୍ଞାନୀ ରାବଣ ଦ୍ୱିତୀୟ କଥା କହିଥିଲେ ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେବେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଶତ୍ରୁକୁ ଦୁର୍ବଳ ଭାବିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ମୁଁ ମୋର ଶତ୍ରୁମାନଙ୍କୁ ଅମୂଳକ ମଣିଷ ଏବଂ ଦୁର୍ବଳ ତୁଚ୍ଛ ଭାବରେ ଜାଣିବାର ଭୁଲ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲି ଏବଂ ମୋତେ ମୋ ପ୍ରାଣ ହରେଇବାକୁ ପଡିଲା ।
ମହା ପ୍ରତାପୀ ରାବଣ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ କହିଥିବା ତୃତୀୟ ତଥା ଶେଷ କଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ବଡ଼ ହେଉ କି ଛୋଟ, ତାଙ୍କ ଜୀବନର କୌଣସି ରହସ୍ୟ କେବେବି କହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ମୁଁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଭୁଲ କରି ମୋ ଭାଇ ବିଭୀଷଣ ଙ୍କୁ କହିଲି ଯେ ମୋ ନାଭିରେ ଅମୃତ ଅଛି ଏବଂ ମୋର ପ୍ରାଣ ସେଠାରେ ବାସ କରେ ଏବଂ ଏହା ହିଁ ମୋର ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ହେଲା ।
