ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ: ଦେଢ଼ମାସରେ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ କେତେ ଟଙ୍କା? କିଏ କରିବେ ଖର୍ଚ୍ଚ? – Kalinga News

[ad_1]
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦେଶର ୧୮ତମ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ସାତୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ (ଇସି) ଶନିବାର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ତାରିଖ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଏପ୍ରିଲ ୧୯ ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୬ ରେ, ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ମେ’ ୭, ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ମେ’ ୨୩, ପଞ୍ଚମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ୨୦ ମେ ’, ଷଷ୍ଠ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ୨୫ ମେ ’ ଏବଂ ସପ୍ତମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଜୁନ୍ ୧ ରେ ମତଦାନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ଜୁନ୍ ୪ ରେ ଫଳାଫଳ ଘୋଷଣା କରାଯିବ। ଏହିପରି ଭାବେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମହାପର୍ବ ଶେଷ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ମାସ ସମୟ ଲାଗିବ।
ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଖର୍ଚ୍ଚ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ବହନ କରିଥାନ୍ତି। ଏଥିରେ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ପ୍ରଶାସନିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଭୋଟର ପରିଚୟ ପତ୍ର, ନିର୍ବାଚନରେ ସୁରକ୍ଷା, ମତଦାନ ବୁଥ୍ ତିଆରି, ଇଭିଏମ୍ ମେସିନ୍ କିଣିବା, ଭୋଟରଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଗତ ମାସରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ବଜେଟ୍ ୨୦୨୪ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ଏଥିରେ ନିର୍ବାଚନ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ଆବଣ୍ଟନ ୨୦୨୩ ରେ ୨,୧୮୩.୭୮ କୋଟିରୁ ୨,୪୪୨.୮୫ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି ଆବଣ୍ଟନରୁ ୧୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ଯିବ। ଭୋଟର ପରିଚୟ ପତ୍ର ପାଇଁ ଆବଣ୍ଟନକୁ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ୨୦୨୩-୨୪ ରେ ଭୋଟର ଆଇଡି କାର୍ଡ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ସଂଶୋଧିତ ବଜେଟ୍ ୭୯.୬୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିଲା। ଇଭିଏମ୍ ପାଇଁ ବଜେଟ୍ ଆବଣ୍ଟନ ହେଉଛି ୩୪.୮୪ କୋଟି ଟଙ୍କା । ଅନ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ମୋଟ ୧,୦୦୩.୨୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ନିର୍ବାଚନ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କୁ ୩୨୧.୮୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୩୦୬.୦୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନାରେ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଛି। ସାର୍ବଜନୀନ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ରଖାଯାଇଥିବା ପରିମାଣ ହେଉଛି ୨.୦୧ କୋଟି ଟଙ୍କା। ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଆବଣ୍ଟନ ହେଉଛି ୧୩.୮୨ କୋଟି ଟଙ୍କା। ଗତ ବର୍ଷ ସଂସଦର ଶୀତ ଅଧିବେଶନରେ ନିର୍ବାଚନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ୩,୧୪୭.୯୨ କୋଟି ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ପ୍ରଶାସନ ପାଇଁ ୭୩.୬୭କୋଟି ଟଙ୍କା ଅତିରିକ୍ତ ଆବଣ୍ଟନ କରିଥିଲେ। ୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୩,୮୭୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା।

Sambad is now on WhatsApp
Join and get latest news updates delivered to you via WhatsApp
ପରେ ୧୯୫୧-୫୨ ମସିହାରେ ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ତା’ପରେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୧୦.୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିଲା। ୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ସୁଦ୍ଧା ଏହି ଖର୍ଚ୍ଚ ୩,୮୭୦.୩ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ୧୭.୫ କୋଟିରୁ ୯୧.୨ କୋଟିକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୧୯୫୭ ର ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବ୍ୟୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୨୦୦୯ରୁ ୨୦୧୪ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ବାଚନ ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ତିନି ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ୨୦୦୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୧୧୧୪.୪ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥିଲା। ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ୩,୮୭୦.୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥିଲା।
ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବ୍ୟୟ ବୃଦ୍ଧି ପଛରେ ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି। ପ୍ରଥମ କାରଣ ହେଉଛି ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ, ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରାର୍ଥୀ, ପୁଲିଂ ବୁଥ ଏବଂ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୧୯୫୧-୫୨ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୫୩ ଟି ଦଳର ୧,୮୭୪ ପ୍ରାର୍ଥୀ ୪୦୧ ଟି ଆସନରୁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ। ୨୦୧୯ ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଗତ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୬୭୩ ଟି ଦଳର ୮,୦୫୪ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀ ୫୪୩ ଟି ଆସନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ। ମୋଟ ୧୦.୩୭ ଲକ୍ଷ ପୁଲିଂ ବୁଥରେ ମତଦାନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା।
ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ରାଜୀବ କୁମାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନର ୧୭ ତମ ଲୋକସଭାର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୧୬ ଜୁନ୍ ୨୦୨୪ ରେ ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ନିର୍ବାଚନ ପର୍ବକୁ ଦେଶର ଏକ ପର୍ବ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବିଶ୍ୱର ବୃହତ୍ତମ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଦେଶରେ ନିର୍ବାଚନ କରିବା ଏକ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ। କିନ୍ତୁ, ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆୟୋଗ ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆୟୋଗ ଦେଶର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାର ଡିଏମ ଏବଂ ଏସଏସପି କିମ୍ବା ଏସପିଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ସବୁ ସ୍ତରରେ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି। ଏଥର ପାଖାପାଖି ୯୭ କୋଟି (୯୬.୮କୋଟି) ପଞ୍ଜୀକୃତ ଭୋଟର ଅଛନ୍ତି, ଦେଶରେ ୧୦.୫ ଲକ୍ଷ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି। ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ୧.୫ କୋଟି ମତଦାନ ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀ, ୫୫ ଲକ୍ଷ ଇଭିଏମ୍ ଏବଂ ୪ ଲକ୍ଷ ଯାନ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯିବ।
[ad_2]